Τα μυστικά της κούρσας

Στις 16 Αυγούστου του 2016 σημειώθηκε μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στον χώρο του ελληνικού αθλητισμού και αναμφίβολα οι άνθρωποι που υπηρετούν τον υγρό στίβο στην Ελλάδα ένιωσαν μεγάλη συγκίνηση και χαρά βλέποντας τον Σπύρο Γιαννιώτη να κατακτά το αργυρό μετάλλιο στην κούρσα των 10χλμ της μαραθώνιας κολύμβησης στην παραλία του Ρίο Ντε Τζανέιρο.

Οι στιγμές ήταν μοναδικές. Ο Σπύρος κάνοντας μια καταπληκτική κούρσα λίγο έλειψε να κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο, το οποίο απώλεσε για μία χεριά ή αν θέλετε καλύτερα ακουμπώντας την πλάκα του τερματισμού εκατοστά του δευτερολέπτου μετά τον Ολλανδό αντίπαλό του. Είχε προηγηθεί ο πρωταγωνιστικός ρόλος του Κερκυραίου πρωταθλητή τα προηγούμενα χρόνια.

Ο Σπύρος δέσποζε στο άθλημα τόσο στα Ευρωπαϊκά, όσο και στα Παγκόσμια πρωταθλήματα επί σειρά ετών. Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ο Σπύρος Γαννιώτης δεν εγκατέλειψε το άθλημα. Ήταν πάντα στις υπηρεσίες του και σήμερα αποτελεί τον άνθρωπο που κινεί τα νήματα στο χώρο της ανοικτής θάλασσας και της μαραθώνιας κολύμβησης για λογαριασμό της Κολυμβητικής Ομοσπονδίας.

Στο συγκεκριμένο άρθρο ο Σπύρος Γιαννιώτης επιχειρεί με τον δικό του γλαφυρό τρόπο να δείξει τον δρόμο στα νέα παιδιά και να τα συμβουλέψει για τον τρόπο που πρέπει να υπηρετήσουν το άθλημα.

Η πρώτη αναφορά του Σπύρου έχει σχέση με τα πρώτα βήματα του αθλητή ή της αθλήτριας στον συγκεκριμένο χώρο. Σύμφωνα με τον ίδιο η πρώτη γνωριμία γίνεται μέσα στη πισίνα. Ένας αθλητής που κολυμπάει 400, 800 και 1500 ελεύθερο μπορεί μετά τα 14 έτη να ξεκινήσει τη Μαραθώνια κολύμβηση, παράλληλα με την κλασική κολύμβηση. Στην αρχή οι κούρσες είναι αναγνωριστικές και ένας κολυμβητής βοηθιέται και στα δύο αθλήματα. Αυτό που χρειάζεται είναι περισσότερη δουλειά και πιο απαιτητική προπόνηση.

Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στο open water και την κλασική κολύμβηση;

«Μικρές είναι οι διαφορές. Αυξάνεται ο όγκος και η ένταση της προπόνησης κι αυτό είναι καλό και για την κλασική κολύμβηση που μπορεί να υπηρετεί παράλληλα ο εκάστοτε αθλητής. Έχει αποδειχτεί και στην καριέρα μεγάλων ονομάτων που πρωταγωνιστούν στον πλανήτη» τονίζει ο αργυρός Ολυμπιονίκης και προσθέτει:

«Μέσα σε έναν αγώνα υπάρχουν διαφορές. Το στυλ μπορεί να παραμένει ίδιο, ωστόσο αλλάζει ο αγωνιστικός χώρος. Το περιβάλλον είναι τελείως διαφορετικό από αυτό της πισίνας, γιατί οι αγώνες μπορεί να γίνονται στην ανοιχτή θάλασσα ή σε μια λίμνη ή σε ένα ποτάμι ή σε τεχνητή λίμνη. Ένα άλλο πράγμα που αλλάζει είναι η τακτική του αγώνα. Η τακτική λοιπόν είναι ένα θέμα που πρέπει να σταθούμε αρκετά. Συνήθως υπάρχουν απρόβλεπτοι παράγοντες που τη διαφοροποιούν.

Α. Ο αντίπαλος, το πως κολυμπάει και που μπορεί να σε παρασύρει ή όχι με τη δική του τακτική.

Β. Η πιο συνηθισμένη τακτική είναι ένας αθλητής να κρατήσει αποθέματα για το τέλος της κούρσας. Αυτό κάνουν οι περισσότεροι.

Γ. Όμως υπάρχει και διαφοροποίηση στην τακτική με την δυνατή έναρξη του αγώνα, τη διατήρηση του ρυθμού, εκεί όπου κάποιος αποφεύγει τα τζαρτζαρίσματα και τον συνωστισμό. Στην περίπτωση αυτή που ο αθλητής επιλέξει να ξεκινήσει δυνατά την κούρσα ο ρυθμός είναι δικός του, αλλά οι δυσκολίες είναι πολύ σημαντικές. Χρειάζεται να κρατηθεί γρήγορος ρυθμός σε όλη την κούρσα και όλοι οι αθλητές κυνηγούν τον προπορευόμενο και έχει αποδειχτεί πως δύσκολα η τακτική αυτή έχει επιτυχία. Τέτοια τακτική ακολουθήθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2021, όταν ο Φλόριαν Γουέλμπροκ κατάφερε να ξεφύγει από την αρχή και να κερδίσει. Η τακτική αυτή όμως αποφεύγεται από τους καλούς αθλητές.

Δ. Στην τακτική υπάρχει και μία ενδιάμεση προσέγγιση, όπως να είσαι αρκετά ψηλά κοντά στους πρώτους με εναλλαγές στις πρώτες θέσεις της κούρσας.

Πάμε τώρα στην τεχνική ενός αγώνα μαραθώνιας κολύμβησης. Εκεί δεν υπάρχουν διαφορές. Η ίδια τεχνική υπάρχει και στην πισίνα και στην ανοιχτή θάλασσα, με την διαφορά ότι όταν υπάρχει πολύς συνωστισμός γίνεται μια πιο μικρή χεριά για να μπορέσει να αποφύγει… περιπέτειες ο αθλητής. Στην τεχνική του αγώνα δίνει κανείς βαρύτητα στις στροφές, δηλαδή στις σημαδούρες. Επίσης ο τρόπος αναπνοής στην μαραθώνια κολύμβηση είναι εντελώς διαφορετικός από αυτόν στην πισίνα. Στην πισίνα η αναπνοή παίρνεται πάντα στο πλάι, ενώ στο open water όπως και στο πόλο η αναπνοή παίρνεται εμπρός και στο πλάι.

Τεχνική αποτελεί και η αντιμετώπιση του κύματος που παίζει σημαντικό ρόλο σε μια κούρσα. Δύσκολα βλέπουμε τις σημαδούρες όταν υπάρχει κύμα, γι’ αυτό λοιπόν θα πρέπει να σηκώνουμε το κεφάλι στο ψηλότερο σημείο του κύματος. Όταν μας χτυπάει από πλάι, η αναπνοή πρέπει να γίνεται από την αντίθετη πλευρά για να μην πίνουμε νερό συνέχεια.

Τεχνική απαιτείται και στην αντιμετώπιση των ρευμάτων. Θέλει καλό διάβασμα της διαδρομής πριν κολυμπήσεις. Ακόμα και οι πιο έμπειροι αθλητές μερικές φορές δεν τα καταφέρνουν. Χρειάζεται να αλλάξεις λίγο τη διαδρομή για να αποφύγεις τα ρεύματα.

Σπουδαίο θέμα αποτελεί επίσης η θερμοκρασία του νερού. Είναι πρόβλημα μεγάλο και το κρύο και το ζεστό νερό στη θάλασσα. Πιο σοβαρό είναι το ζεστό νερό, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος της αφυδάτωσης. Οι κούρσες γίνονται με θερμοκρασίες ανάμεσα στους 16 και τους 31 βαθμούς Κελσίου. Είναι πολύ επικίνδυνο να κολυμπήσεις σε θερμοκρασίες κάτω από 16 βαθμούς και φυσικά εξαιρετικά επικίνδυνο σε θερμοκρασίες πάνω από 30 βαθμούς.

Τέλος σημαντικό ρόλο παίζει η ασφάλεια της κούρσας. Οι διοργανωτές θα πρέπει να τα έχουν υπολογίσει όλα. Οι γιατροί πρέπει να είναι κοντά στους αθλητές πάνω σε βάρκες, η διαδρομή πρέπει να είναι ασφαλής και να μην υπάρχουν κοντά σκάφη. Το κύμα δεν μπορεί να είναι πάνω από ένα μέτρο γιατί δημιουργεί τεράστια προβλήματα στους αθλητές, ενώ δίπλα στους αθλητές πρέπει να βρίσκονται κανό με ναυαγοσώστες που να φροντίσουν για την πλήρη ασφάλεια.

Στο ερώτημα αν τα ψάρια αποτελούν πρόβλημα για την ασφάλεια των αθλητών έχω να πω πως όχι δεν είναι, απλά σε σπάνιες περιπτώσεις οι τσούχτρες μπορεί να επηρεάσουν την απόδοση ενός αθλητή. Προσοχή πρέπει να δίνεται στην πλοήγηση, γι’ αυτό και το κεφάλι είναι προς τα εμπρός και να βλέπουμε που πάμε και να παρατηρούμε τις σημαδούρες. Στην πισίνα υπάρχει το γνωστό «Τ», όπου το βλέπουμε και κολυμπάμε, ενώ στο open water δε βλέπεις τίποτα.

Απαραίτητο στοιχείο για μια κούρσα επίσης είναι η διατροφή του αθλητή και της αθλήτριας. Οι αγωνιζόμενοι οφείλουν να είναι ενεργειακά καλυμμένοι πριν από τον αγώνα με σωστή διατροφή και ξεκούραση. Μέσα στον αγώνα υπάρχει το λεγόμενο τάισμα κι εκεί προπονητές και αθλητές έχουν τη δικιά τους τακτική αναφορικά με το τάισμα, σε ποιον γύρο της κούρσας θα γίνει η κάλυψη. Συνήθως σε μια κούρσα το τάισμα του αθλητή γίνεται δύο έως τέσσερις φορές. Σε μικρότερες ηλικίες ίσως περισσότερες».

Πηγή: KoeMAG