Γυρίζοντας τον χρόνο πίσω
Πλησιάζει έναν αιώνα ζωής... Για την ακρίβεια φέτος στο Βελιγράδι θα συμπληρωθούν 98 χρόνια από τότε που καθιερώθηκε το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα Υγρού Στίβου.
Η πρώτη διοργάνωση φιλοξενήθηκε το 1926 στη Βουδαπέστη και είχε περισσότερο πειραματικό χαρακτήρα. Μετείχαν έξι χώρες (Ουγγαρία, Γερμανία, Σουηδία, Αυστρία, Βέλγιο και Τσεχοσλοβακία), ενώ η Μεγάλη Βρετανία, αν και δεν έστειλε επίσημα αποστολή, επέτρεψε σε μεμονωμένους αθλητές να μεταβούν και να αγωνιστούν στην ουγγρική πρωτεύουσα.
Σ' εκείνη την πρώτη διοργάνωση διεξήχθησαν μόνο ανδρικά αγωνίσματα: έξι στην κολύμβηση (100μ. ελεύθερο, 400μ. ελεύθερο, 1.500μ. ελεύθερο, 100μ. ύπτιο, 200μ. πρόσθιο και 4Χ200μ. ελεύθερο), δύο στις καταδύσεις (τραμπολίνο και πλατφόρμα) και το τουρνουά υδατοσφαίρισης.
Ένα χρόνο αργότερα, στην Μπολόνια, το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα άρχισε να παίρνει την κανονική μορφή του, με τη διεξαγωγή των αγώνων σε 50άρα πισίνα (στη Βουδαπέστη η πισίνα είχε μήκος 33,3 μέτρων) και με την είσοδο των γυναικών, που διαγωνίστηκαν σε πέντε αγωνίσματα κολύμβησης (100μ. ελεύθερο, 400μ. ελεύθερο, 100μ. ύπτιο, 200μ. πρόσθιο και 4Χ100μ. ελεύθερο) και δύο καταδύσεων (τραμπολίνο και πλατφόρμα). Η διοργάνωση καθιερώθηκε και μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο άρχισε να επεκτείνεται, με την είσοδο όλο και περισσότερων αγωνισμάτων στην κολύμβηση (η πεταλούδα, και συγκεκριμένα τα 100μ., συμπεριλήφθηκαν για πρώτη φορά στο πρόγραμμα το 1954 και η μικτή ατομική το 1962).
Το 1974 στο Αμστερνταμ διεξήχθη για πρώτη φορά το Ευρωπαϊκό συγχρονισμένης κολύμβησης, ξεχωριστά από το Ευρωπαϊκό υγρού στίβου, που εκείνη τη χρονιά φιλοξενήθηκε στη Βιέννη. Από το 1977 η συγχρονισμένη (καλλιτεχνική πλέον) περιλαμβάνεται στο κανονικό πρόγραμμα των Ευρωπαϊκών Πρωταθλημάτων. Το γυναικείο... οχυρό καταλύθηκε το 2016, όταν διεξήχθη για πρώτη φορά μικτό ντουέτο, ενώ από τη διοργάνωση του 2022 στο πρόγραμμα μπήκε και το σόλο ανδρών.
Το 1985 στο Όσλο διεξάγεται για πρώτη φορά Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα υδατοσφαίρισης γυναικών, που από το 1987 εντάσσεται στο κανονικό πρόγραμμα, αλλά από το 2000 το πόλο... ανεξαρτητοποιείται και δεν περιλαμβάνεται πλέον στο πρόγραμμα των Ευρωπαϊκών Πρωταθλήματων υγρού στίβου, αφού γίνεται σε διαφορετικό τόπο και χρόνο.
Η κολύμβηση ανοιχτής θάλασσας μπήκε στη διοργάνωση το 1995 στη Βιέννη (παρότι Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα διεξάγονταν από το 1989), αν και κάποιες Ολυμπιακές χρονιές έχει διεξαχθεί σε διαφορετικό τόπο και χρόνο, για να μην παρεμποδίζει την προετοιμασία των αθλητών για τον αγώνα πρόκρισης στους Ολυμπιακούς. Το 2022 στη Ρώμη διεξήχθησαν για πρώτη φορά και τα αγωνίσματα του high diving (καταδύσεις από μεγάλο ύψος), το οποίο πάντως δεν έχει συμπεριληφθεί στο φετινό πρόγραμμα.
Από το 1983 η διοργάνωση διεξάγεται ανά διετία, αρχικά τις μονές χρονιές και από το 2000 τις ζυγές (λόγω της αντίστοιχης αλλαγής, στην οποία προχώρησε η διεθνής ομοσπονδία για τα Παγκόσμια Πρωταθλήματα), με εξαίρεση τη διοργάνωση του 2020, που μετατέθηκε ένα χρόνο αργότερα εξαιτίας της πανδημίας.
Αναλυτικά οι τόποι και οι ημερομηνίες διεξαγωγής των Ευρωπαϊκών Πρωταθλημάτων υγρού στίβου:
Α/Α ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΠΟΛΗ (ΧΩΡΑ)
1 1926 18-22 Αυγούστου Βουδαπέστη (Ουγγαρία)
2 1927 31 Αυγούστου-4 Σεπτεμβρίου Μπολόνια (Ιταλία)
3 1931 23-30 Αυγούστου Παρίσι (Γαλλία)
4 1934 12-19 Αυγούστου Μαγδεμβούργο (Γερμανία)
5 1938 6-13 Αυγούστου Λονδίνο (Μ. Βρετανία)
6 1947 10-14 Σεπτεμβρίου Μόντε Κάρλο (Μονακό)
7 1950 20-27 Αυγούστου Βιέννη (Αυστρία)
8 1954 31 Αυγούστου-5 Σεπτεμβρίου Τορίνο (Ιταλία)
9 1958 31 Αυγούστου-6 Σεπτεμβρίου Βουδαπέστη (Ουγγαρία)
10 1962 18-25 Αυγούστου Λειψία (Αν. Γερμανία)
11 1966 20-27 Αυγούστου Ουτρέχτη (Ολλανδία)
12 1970 5-12 Σεπτεμβρίου Βαρκελώνη (Ισπανία)
13 1974 18-25 Αυγούστου Βιέννη (Αυστρία)
14 1977 13-21 Αυγούστου Γιόνκεπινγκ (Σουηδία)
15 1981 5-12 Σεπτεμβρίου Σπλιτ (Γιουγκοσλαβία)
16 1983 20-27 Αυγούστου Ρώμη (Ιταλία)
17 1985 4-11 Αυγούστου Σόφια (Βουλγαρία)
18 1987 16-23 Αυγούστου Στρασβούργο (Γαλλία)
19 1989 12-20 Αυγούστου Βόννη (Δυτ. Γερμανία)
20 1991 17-25 Αυγούστου Αθήνα (ΕΛΛΑΔΑ)
21 1993 29 Ιουλίου-8 Αυγούστου Σέφιλντ (Μ. Βρετανία)
22 1995 17-27 Αυγούστου Βιέννη (Αυστρία)
23 1997 13-24 Αυγούστου Σεβίλη (Ισπανία)
24 1999 22 Ιουλίου-1 Αυγούστου Κωνσταντινούπολη (Τουρκία)
25 2000 28 Ιουνίου-9 Ιουλίου Ελσίνκι (Φινλανδία)
26 2002 25 Ιουλίου-4 Αυγούστου Βερολίνο (Γερμανία)
27 2004 5-16 Μαΐου Μαδρίτη (Ισπανία)
28 2006 26 Ιουλίου-6 Αυγούστου Βουδαπέστη (Ουγγαρία)
29 2008 13-24 Μαρτίου Αϊντχόφεν (Ολλανδία)
* Οpen water: 9-14 Σεπτεμβρίου Ντουμπρόβνικ (Κροατία)
30 2010 4-15 Αυγούστου Βουδαπέστη (Ουγγαρία)
31 2012 21-27 Μαϊου Ντέμπρετσεν (Ουγγαρία) κολύμβηση
15-27 Μαϊου Αϊντχόφεν (Ολλανδία) καταδύσεις/συγχρονισμένη
12-16 Σεπτεμβρίου Πιομπίνο (Ιταλία) Οpen water
32 2014 13-24 Αυγούστου Βερολίνο (Γερμανία)
33 2016 9-22 Μαΐου Λονδίνο (Μ. Βρετανία)
* Οpen water: 10-14 Ιουλίου Χόορν (Ολλανδία)
34 2018 3-12 Αυγούστου Γλασκόβη/Εδιμβούργο (Μ. Βρετανία)
35 2021 10-23 Μαϊου Βουδαπέστη (Ουγγαρία)
36 2022 11-21 Αυγούστου Ρώμη (Ιταλία)
37 2024 10-23 Ιουνίου Βελιγράδι (Σερβία)